Mikroprzygoda.com

Muzea w małych miasteczkach to trochę jak gra w sapera. Czasem to zbieranina starych rzeczy znalezionych dookoła i skrzętnie podpisana przez historyków, a czasem to majstersztyk zapału lokalnych działaczy. Nigdy nie wiesz co zostaniesz na miejscu. Z takim nastawieniem wybrałem się w sierpniową niedzielę do muzeum w podpoznańskim Swarzędzu dumnie nazwanym Swarzędzkim Centrum Historii i Sztuki. Co znajdziemy na miejscu? Kto powinien odwiedzić to miejsce? Czytajcie dalej!

Jak dotrzeć?

Auto najlepiej zostawić na swarzędzkim Rynku. Parkingi wzdłuż ulic dookoła budynku Ratusza na których strefa nie obowiązuje w weekend oferują sporo wolnych miejsc w weekend. Zwłaszcza kiedy spojrzymy na dość niestandardowe godziny działania muzeum w weekendy – od 13:00 do 17:00. Krótki spacer z auta i jesteśmy przy dawnej remizie strażackiej choć aktualnie dojście jest nieco utrudnione – ulica tuż obok muzeum jest w solidnym remoncie.

Dodatkowo – muzeum zostało wyremontowane z funduszy unijnych w 2018 roku. Przez kilka lat takie obiekty udostępniają swoje zasoby bez żadnych opłat dlatego tym bardziej warto się spieszyć!

Od czego zacząć? Może od parteru?

Wita nas ładnie odświeżony dwukondygnacyjny budynek. W sierpniowe, przyjemne, ale nie upalne popołudnie jesteśmy jedynymi goścmi w darmowym obiekcie. Godzinę później przeczytam w necie o ludziach stojących w korku do Nowego ZOO – co za absurd. Skoro niewiele się dzieje to skupiamy pełną uwagę Pana Antoniego – lokalnego pasjonata historii, który postanawia oprowadzić nas przez całę muzeum (żeby nie było – nigdy nie mówię, że prowadzę bloga – chodzi mi o faktyczne zaangażowanie jakiego może doświadczyć każdy turysta).

Pan Antoni opowiada treściwie, ale potrafi zainspirować historią. Zresztą najstarsze artefakty, które są w muzeum odnalazł właśnie on z kółkiem historycznym na niedalekich torfowiskach. Zresztą a propos „najstarszych rzeczy” – ostatnio podczas wycieczki w Jordanii wspomniałem, że to był skok w przeszłość, bo zwykle mamy zaledwie kilkaset lat historii przed w muzeach. Tutaj zaglądamy znacznie dalej, tysiące lat wcześniej. Może nie są to całe budynki, ale jednak namacalność i fakt, że to właśnie gość stojący przed Tobą to odnalazł sprawia, że robi to znaczne wrażenie.

Spora sala z ogromem atrakcji

Wykopaliska z okolic to jednak zaledwie fragment. Bo na parterze znajdziemy znacznie więcej rzeczy, które przykują uwagę nie tylko historyków, ale każdego ciekawskiego wiedzy.

Przede wszystkim spojrzymy na miniaturowy Swarzędz, który zajmuje kilka metrów kwadratowych, a jeśli znasz te uliczki, budynki to zauważysz dbałość o szczegóły. Podświetlisz najważniejsze budynki miasta, poczytasz o nich – zresztą bardzo możliwe, że Pan Antoni wykorzysta te efekty podczas swojej historii.

Interaktywny Stolarski Swarzędz

Swarzędz słynął ze stolarstwa. Znacjonalizowane przedsiębiorstwa produkowały meble na potrzeby całego kraju podczas poprzedniej epoki gospodarczej i właśnie w ten sposób kojarzy się większości Polakom i Polkom miasto Swarzędz. Nie mogło więc zabraknąć wystawy poświęconej wytwarzaniu z drewna czy zdjęć. Muzealnie przygotowano zatem świetne, wręcz niezwykle Instagramowe, miejsca pracy stolarskich rzemieślników. Ostatnio jednak byłem w miejscu gdzie takie miejsca zachowały się w oryginale, sprzed stu lat i każdemu polecam wizytę w krótkim odstępie czasu, by mieć niesamowite porównanie jak wygladało to naprawdę, a jak teraz sobie kolorujemy świat. Post z tego miejsca ukaże się 13 września!

Aktualizacja 13/09: Post Gostyń i okolice – odkryj perełki i przeczytaj o pałacach! właśnie pojawił się blogu, zajrzyjcie tam koniecznie!

Nie będę jednak narzekał, bo Swarzędzkie Centrum Nauki i Sztuki jest dla dzisiejszych ludzi, a Ci się zmieniają. Tak jak dla dzieciaków czymś naturalnym są elektroniczne zabawki tak w odnowionym muzeum znalazło się miejsce na duże wyświelacze wykorzystujące ekrany dotykowe czy bardziej zaawansowe rzeczy. Co mam na myśli? Zabawę klockami, które potem kamera wykorzysta w sprytny sposób? Składanie krzesła w wirtualnej rzeczywistości? To i tak jeszcze nie koniec, bo pamiętajmy, że jest jeszcze piętro!

Historie wojen – Powstanie Wielkopolskie i II wojna światowa

Dodatkowo w tej samej sali są dwa stanowiska w której będziemy mogli przejrzeć interaktywne książki, które zapoznają nas z dzialaniami w mieście podczas zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego oraz II Wojny Światowej. Pomimo swojej ogromnej roli w dziejach, w dzisiejszych muzeach miejskich poświęca im się jednak zaledwie chwilę, głównie tekstu i zdjęć bez szczególnej historii. Z jednej strony ma to sens wszak do tych dwóch wydarzeń nie można sprowadzić historii miasta. Z drugiej – gdzieś to potem ginie w świadomości. Zwłaszcza gdy czasu od tych wydarzeń coraz więcej i pamięć zaczyna zawodzić.

Aczkolwiek – to należy docenić – Swarzędzkie Centrum Historii i Sztuki upamiętniło żydowski cmentarz, który był na terenie miasta. Macewy z tego miasta niestety nie zachowały się wcale – podczas wizyty dowiecie się jakim sprytem posłużyli się Niemcy, by to osiągnąć. Natomiast pod przeszkloną podłogą będziemy mogli spojrzeć na kamienne płyty wyłowione z jeziora. To pozwala sobie jeszcze lepiej wyobrazić wydarzeniach o których była mowa.

Na piętrze czeka nas kolejna spora dawka atrakcji!

Jeszcze wrócimy na parter, by przejrzeć wszystko dokładniej, ale Pan Antoni zaprasza nas na górę. Po poręczy zjeżdża strażak, a my wchodząc wyżej widzimy starą, dworcową tablicę z nazwą miasta, którą widzieli pasażerowie pociągów przejeżdżających przez stację Swarzędz. Po czymś takim właśnie poznaje się gospodarność – zamiast wymyślać coś od nowa wykorzystuje się co jest. Zresztą to również puszczenie oczka dla lokalnych mieszkańców, którzy odwiedzą Centrum – zdecydowanie na plus!

Strażak VR

Na piętrze po lewej stronie mamy maleńkie przypomnienie do historii budynku i strażaków. Przyznam, że wygląda to trochę jak dodatek, ale atrakcja przyciagnie dzieciaków i nie tylko. Bierzemy kontroler do ręki, zakładamy okulary VR i korytarzyk zamienia się w… zobaczcie sami, bo to całkiem fajna niespodzianka. Podobno na otwarciu ustawiały się długie kolejki do tego!

Wystawa na piętrze

Najwięcej miejsca na piętrze zajmuje sala w której nie ma stałej ekspozycji, a aktualnie (sierpień 2022) znajdują się tam obrazy z tworzyw, które są uważane za zużyte. To sztuka nowoczesna – dyskusyjna, wywołująca sporo emocji, która próbuje zwrócić uwagę na pewne kwestie. Czy jest to najlepsza forma przekazu? Osobiście fanem takowej nie jestem, ale to pozostawiam do Waszej subiektywnej oceny zwłaszcza, że można znaleźć artystyczne perełki w tej sali.

Poznajmy swarzędzkich sportowców i chodźmy do kina!

Nieco doklejone do sali z wcześniejszej salki jest podłużne pomieszczenie. Najpierw poznajemy tam sportowców związanych ze Swarzędzem – Aleksander Doba to nazwisko, które powinien znać każdy, ale Ireneusz Golda czy Teresa Zarzeczańska-Różańska to już mniej znane postaci o których warto przeczytać czego dokonali.

Ciekawiej robi się jednak kiedy rozejrzymy się dookoła. Zajrzeliście za okiennice? A może usiedliście w fotelach kameralnego kina i założyliście okulary VR, by przejechać się dookoła ratusza na swarzędzkim Rynku? I jeszcze jakby tego było mało to zobaczycie modę dawnych mieszkańców miasta gdzie przy odrobinie chęci zrobicie sobie zdjęcie, by pokazać je na manekinie w tradycyjnym polskim stroju.

To pomieszczenie wydaje się być wciśnięte nieco na siłę, nieco przytłoczone przez wielkość sali obok. Tak naprawdę jednak wyróżnia się dbałością o detale i mnogością pomysłów. I po raz kolejny widzimy, że muzeum ze swoimi interaktywnymi zabawkami będzie również dobre dla dzieci.

Podsumowanie

Tym razem muzealny saper odkrył święty granat ręczny – unikat muzeów małych miasteczek. Swarzędzkie Centrum Historii i Sztuki to pełnowymiarowy obiekt, który wyróżnia się pozytywnie na tle podobnych miejsc, a brak ludzi w darmowym miejscu tylko pokazuje jak łatwo takie miejsca przeoczyć. Dlatego polecam to miejsce bez najmniejszych wątpliwości dla każdego. Dbałość o detale, pomysł i zaangażowanie obsługi (życzę Wam, by Pan Antoni mógł poświęcić Wam chwilę!), a do tego bezpłatny dostęp jeszcze przez kilka lat czynią z tego miejsca must-see okolic. I jeśli cena nie powali to powinno pozostać przez długie, długie lata.